Tarihi ve Coğrafi Yapısı:

İlçemiz Hacıbektaş ülkemizin inanç ve kültür turizmi bakımından önemli merkezlerinden biridir. 666.000 hektarlık bir alana yerleşmiş olan Hacıbektaş İlçesi 1250-1300 m. yükseklikteki  platolardan oluşmuştur. Orta Anadolu´nun hemen hemen ortasında bulunmaktadır.

Hacıbektaş, doğuda Avanos, batıda Mucur (Kırşehir), güneyde Gülşehir, kuzeyde Kozaklı İlçeleriyle çevrilmiştir.

XIII. yüzyılda büyük Türk Düşünürü Hacı Bektaş Veli´nin, Horasan ´ın Nişabur kentinden Anadolu’ya gelmesi ve Suluca Karahöyük´e yerleşmesinden sonra yedi hanelik Hacım köyünün çehresi değişmiştir.

Belde gün geçtikçe gelişmiş ve büyümüştür. Hacı Bektaş Veli, burada bir bilim ortamı kurarak, düşüncelerini yaymış; ölümünden sonra da köyün ismi, adına ve anısına izafeten Hacıbektaş olarak değiştirilmiştir.

Hacıbektaş, 1541 yılında Niğde’ye bağlı bir nahiye merkezi haline gelmiş, 1854 yılında belediye teşkilatı kurularak kasaba olmuştur. Daha sonra Bakanlar Kurulunun 12.12.1947 tarih ve 21454 sayılı kararı ile 01.01.1948 tarihinde, Kırşehir iline bağlı ilçe haline gelmiştir. Nevşehir´in, 20.07.1954 tarihinde il olması ile Hacıbektaş İlçesi Nevşehir´e bağlanmıştır.

İlçenin önemi dolayısıyla, Anadolu’nun düşman işgali altından kurtarılması için hazırlık ve örgütlenme çalışmalarını yürüten M. Kemal Atatürk, 22 Aralık 1919’da Hacıbektaş’a uğrayarak yetkililerle görüşmüş, yardım ve destek alarak ayrılmıştır.

İlçenin bugün hala ayakta kalan tarihi yapılarından Hacıbektaş Veli Külliyesi, Kadıncık Ana Evi, Bektaş Efendi Türbesi ,Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde olup, Kültür Bakanlığı, Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğünce müze olarak kullanılmaktadır. Karahöyük kazılarından çıkan eski çağlara ait eserler Arkeoloji ve Etnografya Müzesinde sergilenmektedir.

İklimi: İlçenin iklimi, İç Anadolu Bölgesinin merkezi kısmına yerleşmesi nedeni ile bu bölgenin karakteristik özelliklerini taşır. Bu nedenle yazları sıcak ve kurak, kışları sert ve soğuk, kar yağışlı geçer; yağmur daha çok ilkbahar aylarında olmak üzere sonbahar aylarında da yağmaktadır. Bitki örtüsü olarak, genellikle su kenarında kavaklık, söğütlük, azda olsa bağ, bahçe ve meyveliklere rastlanır. İlçenin kuzey bölümü düzlük olup genel olarak bozkır özelliği gösterir, hububat ve şeker pancarı ekimine elverişlidir.

Mahalle ve Köylerimiz:

İlçemizin, merkezde 3 mahallesi (Zir, Bala ve Savat) ve yedi bağlısı-çiftliği- (Babapınar, Yabanlı, Koçaş, Karapınar, Çayırbağı, Kızılöz, Sungur), 30 köyü vardır.

Köyler: Karaburna, Kızılağıl, Akçataş , Anapınar , Aşağıbarak , Aşıklar , Avuç, Başköy , Belbarak , Büyükburunağıl , Büyükkışla , Çiğdem, Çivril , Hasanlar, Hıdırlar , İlicek , Karaburç , Karaova , Kayaaltı , Kayı , Kisecik , Killik, Köşektaş, Kütükçü , Mikail, Sadık, Hırkatepesidelik , Yenice , Yeniyapan , Yurtyeri

Eğitim ve Kültür Durumu:

İlçede "Kadınlarınızı Okutunuz", "İlimden Gidilmeyen Yolun Sonu Karanlıktır", "Düşünce Karanlığına Işık Tutanlara Ne Mutlu" diyen Hacı Bektaş Veli ´den kaynaklanan eğitime düşkünlük ve kültürel yapıda gelişmişlik ilk anda göze çarpmaktadır. Atatürk ´ün doğumunun 100. yılı nedeni ile başlatılan okuma yazma seferberliği ve daha sonraki yıllarda yürütülen çalışmalar sonunda, okur yazarlık oranı İlçe merkezinde % 100’ü, İlçe genelinde %99’u bulmuştur.

Ekonomik Durum:

İlçenin ekonomik durumunu tarım, hayvancılık ve turizm başlıkları altında inceleyebiliriz.

1- Tarım: İlçenin ekonomisi tarıma dayalıdır. Nüfusun büyük bir kısmı çiftçilikle uğraşır. Yöre, en çok tahıl üreten bölgelerden biridir. Üretilen tahıl İlçe merkezinde bulunan Toprak Mahsulleri Ofisince satın alınmaktadır.

İlçe merkezi ile Avuç ve Sadık köylerimizde çiftçilerimizin ortaklığında kurulan Tarım Kredi Kooperatifleri görev yapmaktadır.

İlçe sınırları içerisinde, Kızılöz Çayı üzerinde D.S.İ tarafından yaptırılan Kumtepe Göleti ile Karaburna Göleti çevrelerinde bulunan arazilerde verim daha da artmıştır.

Tarımda makineleşme sağlanmıştır. İlçe ve köylerinde 1451 traktör, 23 adet biçerdöver ve tarımsal üretim sürecinde kullanılan çeşitli alet ve makine mevcuttur.

Ekimde ilk sırayı buğday almaktadır.  Daha sonra arpa, şeker pancarı, mercimek, nohut,  ekilir İlçemizde 1958 yılından beri faaliyet gösteren Toprak Mahsulleri Ofisi kendi arsası üzerinde hizmet vermektedir.

2-Hayvancılık: İlçemiz ekonomisine tarımdan sonra en çok katkıda bulunan sektör, hayvancılıktır. İlçemizde yaklaşık 10.000 küçükbaş, 6700 büyükbaş hayvan, 20,180 adet kanatlı hayvan ve  1.250 adet arı kovanı mevcuttur.

3-Turizm:

Nevşehir, yurdumuzun en çok turist çeken Kapadokya bölgesinin merkezindedir. Bu bölgenin giriş ve çıkış kapısında bulunan ilçemizin, bölgede kendine özgü bir yeri vardır. Ürgüp, Derinkuyu, Avanos, Göreme ve Zelve yörelerini daha ziyade yabancı turist ziyaret ederken ilçemizi inanç turizmi dahilinde yerli turist ziyaret etmektedir.

Turizm bölgesi kapsamına yeni alınması nedeni ile İlçemizde Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli henüz bir işletme (otel) bulunmaktadır. Belediye denetiminde olan otel ve pansiyonlar ile lokantalar da gelen turistlere hizmet vermektedir. 

Turizm mevsiminde, özellikle  Hacıbektaş Veli´yi Anma törenlerinin yapıldığı Ağustos ayı içinde İlçemize gelen turist sayısı oldukça fazladır. İlçede bulunan konaklama tesislerinin bu yoğun ziyaretçileri barındırması mümkün olmadığından, konukların büyük bir kısmı ilçe halkı tarafından evlerinde konuk edilerek ağırlanmaktadır. Anma törenleri sırasında, konuk ağırlama uygulaması İlçenin köylerine kadar taşmaktadır. İlçemizde bulunan müzelerin ve ziyaret yerlerinin birçok yerli ve yabancı turistin ilgi odağı olmasına karşın konaklama yerlerinin ve lokantaların yetersiz olması nedeniyle Hacıbektaş İlçesi turizm gelirlerinden yeteri kadar pay alamamaktadır.